Cảng biển Hải Phòng là 1 trong 2 cảng biển đặc biệt của quốc gia. Theo quy hoạch chi tiết cảng biển, bến cảng, cầu cảng, bến phao, khu nước, vùng nước thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, cảng biển Hải Phòng đến năm 2030 đạt sản lượng hàng hóa thông qua từ 175,4 triệu tấn đến 215,5 triệu tấn và trở thành trung tâm hàng hải quốc gia. Để đạt mục tiêu trên việc tháo gỡ nhanh “nút thắt” về hạ tầng, nhất là hạ tầng giao thông kết nối cần sớm được triển khai.
.jpg)
Để Hải Phòng trở thành trung tâm hàng hải quốc gia, việc nhanh chóng tháo gỡ nút thắt về hạ tầng, nhất là hệ thống giao thông kết nối với các bến cảng cần sớm được triển khai.
Nguy cơ ách tắc cả đường bộ, đường thủy
Từ tháng 4/2025, khu bến cảng nước sâu tại Lạch Huyện sôi động với hoạt động xuất, nhập khẩu hàng hóa khi bến số 3, 4 (Cảng HTIT) và bến số 5, 6 (Cảng HHIT) chính thức đưa vào khai thác. Trước đó, tháng 5 - 2018, bến số 1, 2 do Cảng TC - HICT đưa vào khai thác với công suất thiết kế 1,1 triệu TEU/năm. Đến năm 2024, sản lượng hàng hóa thông qua tại Cảng TC- HICT đạt 1,6 triệu TEU, vượt xa công suất thiết kế ban đầu. Sản lượng tăng trưởng vượt bậc là xu thế chung của cụm cảng nước sâu tại Lạch Huyện. Theo Tổng giám đốc Cảng HTIT Ngô Trung Hiếu, tính riêng tháng 6/2025, sản lượng hàng hóa qua cảng đạt 16.386 TEU, tăng hơn 40% so với tháng 5.
Tuy nhiên, hàng hóa đến cảng nhiều kéo theo lượng phương tiện vận chuyển, lưu thông sang đảo Cát Hải tăng mạnh. Trong khi cầu Tân Vũ - Lạch Huyện hiện chỉ có 4 làn xe, không có làn dành riêng cho xe 2 bánh. Đặc biệt, từ khi 6 bến tại cụm cảng nước sâu Lạch Huyện được khai thác đồng bộ, cầu Tân Vũ - Lạch Huyện nhiều thời điểm bị “quá tải”, thường xảy ra ùn tắc.
Hiện bến số 7, 8 được chủ đầu tư là Tổng công ty Tân Cảng Sài Gòn khẩn trương hoàn thiện thủ tục để khởi công vào đầu năm 2026. Các bến số 9, 10, 11, 12 mới đây được UBND thành phố trao giấy chứng nhận đầu tư cho Công ty CP Đầu tư Cảng Lạch Huyện tại hội nghị xúc tiến đầu tư thành phố năm 2025: Hải Phòng - Điểm đến chiến lược của kỷ nguyên mới… Khi những bến cảng tại cụm cảng nước sâu Lạch Huyện tiếp tục được đưa vào khai thác trong khi cầu Tân Vũ - Lạch Huyện 2 không sớm được đầu tư thì nguy cơ ùn tắc giao thông là điều khó tránh.
Không chỉ ách tắc trên đường bộ, trên tuyến luồng hàng hải Hải Phòng nguy cơ ách tắc tàu thuyền ra, vào cảng. Cụ thể, tuyến luồng kênh Hà Nam là luồng 1 chiều; luồng Bạch Đằng, sông Cấm nhiều khúc cua cong… làm ảnh hưởng đến việc tiếp nhận tàu làm hàng tại cảng. Cùng với đó, tình trạng sa bồi luồng hàng hải Hải Phòng là thách thức không nhỏ đối với hoạt động khai thác cảng biển. Chủ tịch Hội đồng quản trị (HĐQT) Công ty CP Cảng Hải Phòng Phạm Hồng Minh lo lắng, luồng hàng hải Hải Phòng là luồng hàng hải 1 chiều, đã được đầu tư xây dựng cách đây hơn 20 năm. Trong khi doanh nghiệp vận tải đang chuyển đổi phương tiện trọng tải lớn để tiết kiệm chi phí. Do đó, yêu cầu đặt ra là sớm đầu tư, nâng cấp mở rộng luồng Hải Phòng, trước mắt là kênh Hà Nam thành luồng 2 chiều và bổ sung vũng quay, khu vực tránh tàu.
Đồng bộ giải pháp
Việc đầu tư hạ tầng giao thông kết nối đồng bộ khu vực cảng biển Hải Phòng, nhất là cụm cảng nước sâu Lạch Huyện được thành phố tập trung ưu tiên. Để đáp ứng lưu lượng giao thông và khối lượng vận tải hàng hóa ngày càng tăng cao trong khu vực, phù hợp với tiến độ hoàn thành, đưa vào khai thác sử dụng các cảng từ bến số 3 đến bến số 6 thuộc khu bến Lạch Huyện, thành phố bố trí nguồn kinh phí hơn 716 tỷ đồng để triển khai dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sau các bến cảng số 3 đến số 6, khu bến cảng Lạch Huyện với chiều dài khoảng 1.831,79 m, quy mô mặt cắt ngang đường 37 m, bố trí 6 làn xe chạy. Hiện nay, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dụng các công trình giao thông và nông nghiệp Hải Phòng khẩn trương hoàn thiện thủ tục, phấn đấu khởi công dự án vào dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9.
“Nút thắt” cầu Tân Vũ - Lạch Huyện 2 được tháo gỡ khi công trình được đưa vào triển khai tại dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng nhằm tối ưu chi phí và tăng cường kết nối giao thông, nhất là vận tải hàng hóa đến cảng Lạch Huyện. Cùng với việc đầu tư cầu Tân Vũ - Lạch Huyện 2, mới đây, UBND thành phố đề xuất Bộ Xây dựng, Ban Quản lý dự án đường sắt bổ sung hạng mục đường dẫn 2 đầu cầu và các nút giao khác mức trên tuyến của cầu Tân Vũ - Lạch Huyện 2 để phát huy hiệu quả khai thác, an toàn giao thông khi công trình đưa vào sử dụng. Dự kiến, đến năm 2030, Dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng được đưa vào khai thác, “gánh nặng” cầu Tân Vũ - Lạch Huyện 1 chắc chắn được san sẻ.
Giám đốc Cảng vụ Hàng hải Hải Phòng Bùi Nguyên Khôi cho biết đơn vị phối hợp chặt chẽ UBND thành phố kiến nghị, đề xuất Bộ Xây dựng, Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam đẩy nhanh tiến độ dự án đầu tư xây dựng công trình vũng quay tàu đoạn Lạch Huyện thuộc luồng hàng hải Hải Phòng, sớm triển khai dự án mở rộng luồng, kênh Hà Nam thành luồng 2 chiều và xây dựng trung tâm kiểm soát giao thông hàng hải hiện đại.