Về vấn đề này, Bộ Xây dựng xin trả lời như sau:
1. Đối với chính sách hỗ trợ nhà ở cho người có công với cách mạng
Ngày 30/12/2021, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 131/2021/NĐ-CP quy định chi tiết và biện pháp thi hành Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng. Theo đó, Chính phủ giao Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành, cơ quan liên quan xây dựng, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành mức hỗ trợ xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở và tỷ lệ phân bổ vốn hỗ trợ từ ngân sách trung ương, tỷ lệ đối ứng vốn hỗ trợ từ ngân sách địa phương đảm bảo phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của đất nước.
Thực hiện nhiệm vụ Chính phủ giao, ngày 19/12/2022, Bộ Xây dựng đã đã có Tờ trình số 61/TTr-BXD kèm theo dự thảo Quyết định quy định mức hỗ trợ và tỷ lệ phân bổ vốn hỗ trợ từ ngân sách trung ương, tỷ lệ đối ứng vốn hỗ trợ từ ngân sách địa phương giai đoạn 2022-2025 trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định để các Bộ, ngành, địa phương có cơ sở thực hiện trong giai đoạn tới.
Tuy nhiên, việc ban hành chính sách này gặp khó khăn, vướng mắc do còn có ý kiến khác nhau của các Bộ ngành trong việc bố trí nguồn vốn từ ngân sách trung ương thực hiện (vốn sự nghiệp hoặc vốn đầu tư phát triển). Do vậy, ngày 17/4/2024, Bộ Xây dựng đã có văn bản số 1614/BXD-QLN báo cáo Thủ tướng Chính phủ về nguồn vốn thực hiện các chính sách.
Ngày 22/5/2024, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã tổ chức cuộc họp tại Văn phòng Chính phủ với các Bộ ngành: Xây dựng, Lao động – Thương binh và Xã hội, Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Văn phòng Chính phủ về các chính sách hỗ trợ nhà ở cho người có công với cách mạng, người nghèo khu vực nông thôn và người nghèo vùng bão lụt. Theo đó, Văn phòng Chính phủ đã có Thông báo số 248/TB-VPCP ngày 29/5/2024 về kết luận cuộc họp của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà.
Thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Bộ Xây dựng đã có các văn bản: số 3418/BXD-QLN ngày 07/6/2024 gửi Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, số 3419/BXD-QLN ngày 07/6/2024 gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường, số 3420/BXD-QLN ngày 07/6/2024 gửi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, số 3446/BXD-QLN ngày 10/6/2024 gửi Bộ Tài chính, số 3447/BXD-QLN ngày 10/6/2024 gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư, số 3421/BXD-QLN ngày 07/6/2024 gửi các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương để phối hợp, thực hiện các nội dung tại Thông báo kết luận số 248/TB-VPCP để tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ.
Trên cơ sở ý kiến của các Bộ ngành, địa phương, Bộ Xây dựng đã hoàn thiện hồ sơ dự thảo Quyết định nêu trên và báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt tại văn bản số 4422/BXD-QLN ngày 05/8/2024. Bộ Xây dựng sẽ tiếp tục thực hiện các phần việc cần thiết sau khi có ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ để chính sách sớm được ban hành.
Ngày 27/9/2024, Thường trực Chính phủ đã tổ chức cuộc họp và Thủ tướng Chính phủ đã cho ý kiến về việc ban hành chính sách hỗ trợ nhà ở đối với người có công với cách mạng, thân nhân liệt sĩ. Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Xây dựng đã tiếp thu, hoàn thiện dự thảo Quyết định quy định mức hỗ trợ và tỷ lệ phân bổ vốn hỗ trợ từ ngân sách trung ương, tỷ lệ đối ứng vốn hỗ trợ từ ngân sách địa phương giai đoạn 2022-2025 kèm theo Tờ trình số 61/TTr-BXD và có văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành chính sách này (tại văn bản số 5708 /BXD-QLN ngày 07/10/2024).
2. Đối với các chính sách hỗ trợ các hộ nghèo tại khu vực nông thôn có khó khăn về nhà ở
2.1 Hiện nay, việc hỗ trợ các hộ nghèo tại khu vực nông thôn có khó khăn về nhà ở đang được triển khai thực hiện theo các chính sách như sau:
- Quyết định số 90/QĐ-TTg ngày 18/01/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025 - Dự án 5 “Hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn các huyện nghèo” với mục tiêu hỗ trợ nhà ở cho khoảng 100.000 hộ nghèo và cận nghèo. Đến nay, chương trình đã hỗ trợ cho khoảng 36.340 hộ.
- Quyết định số 1719/QĐ-TTg ngày 14/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I; từ năm 2021 đến năm 2025, nội dung số 2 - Dự án 1 “Hỗ trợ nhà ở”. Đến ngày 03/6/2024, các địa phương đã thực hiện hỗ trợ được hơn 8.000 căn nhà cho các hộ nghèo vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (theo ý kiến của Ủy ban Dân tộc tại phiên họp ngày 03/6/2024 do Phó Thủ tướng Lê Minh Khái chủ trì).
2.2 Đối với các chính sách hỗ trợ nhà ở tại khu vực nông thôn có khó khăn về nhà ở đã được trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt như:
- Dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về chính sách hỗ trợ hộ nghèo về nhà ở theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2021-2025 kèm theo Tờ trình số 60/TTr-BXD ngày 19/12/2022 của Bộ Xây dựng (sau khi Bộ Xây dựng tổng kết chính sách hỗ trợ nhà ở đối với hộ nghèo theo Quyết định số 33/2015/QĐ-TTg ngày 10/8/2015 của Thủ tướng Chính phủ).
- Dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về chính sách hỗ trợ hộ nghèo xây dựng nhà ở phòng, tránh bão, ngập lụt theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2021-2025 kèm theo Tờ trình số 62/TTr-BXD ngày 19/12/2022 của Bộ Xây dựng (sau khi Bộ Xây dựng tổng kết chính sách hỗ trợ hộ nghèo xây dựng nhà ở phòng, tránh bão, lụt khu vực miền Trung theo Quyết định số 48/2014/QĐ-TTg ngày 28/8/2014 của Thủ tướng Chính phủ).
Việc ban hành 02 chính sách này gặp khó khăn, vướng mắc do còn có ý kiến khác nhau của các Bộ ngành trong việc bố trí nguồn vốn từ ngân sách trung ương thực hiện (vốn sự nghiệp hoặc vốn đầu tư phát triển). Do vậy, ngày 17/4/2024, Bộ Xây dựng đã có văn bản số 1614/BXD-QLN báo cáo Thủ tướng Chính phủ về nguồn vốn thực hiện các chính sách.
Ngày 22/5/2024, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã tổ chức cuộc họp tại Văn phòng Chính phủ với các Bộ ngành: Xây dựng, Lao động – Thương binh và Xã hội, Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Văn phòng Chính phủ về các chính sách hỗ trợ nhà ở cho người có công với cách mạng, người nghèo khu vực nông thôn và người nghèo vùng bão lụt. Theo đó, Văn phòng Chính phủ đã có Thông báo số 248/TB-VPCP ngày 29/5/2024 về kết luận cuộc họp của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà.
Thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Bộ Xây dựng đã có các văn bản: số 3418/BXD-QLN ngày 07/6/2024 gửi Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, số 3419/BXD-QLN ngày 07/6/2024 gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường, số 3420/BXD-QLN ngày 07/6/2024 gửi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, số 3446/BXD-QLN ngày 10/6/2024 gửi Bộ Tài chính, số 3447/BXD-QLN ngày 10/6/2024 gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư, số 3421/BXD-QLN ngày 07/6/2024 gửi các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương để phối hợp, thực hiện các nội dung tại Thông báo kết luận số 248/TB-VPCP để tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ.
Hiện nay, Bộ Xây dựng đang khẩn trương tổng hợp ý kiến của các Bộ ngành, địa phương để hoàn thiện hồ sơ dự thảo 02 Quyết định và báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt.
2.3 Ngoài ra, theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về phát động phong trào thi đua “Xóa nhà tạm, nhà dột nát” trên cả nước với tinh thần tương thân, tương ái, không để ai bị bỏ lại phía sau; Quyết định số 656/QĐ-TTg ngày 16/7/2024 thành lập Quỹ cả nước chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ cận nghèo do Bộ Tài chính chủ trì, Bộ Xây dựng được giao: “a) Soạn thảo, trình cấp có thẩm quyền ban hành văn bản quy định cụ thể đối tượng, định mức hỗ trợ, trình tự, thủ tục, thẩm quyền phê duyệt chi hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát sử dụng nguồn chi từ Quỹ này và các quy định liên quan đến tổ chức thực hiện, kiểm tra, giám sát việc thực hiện các nhiệm vụ sử dụng nguồn chi hỗ trợ từ Quỹ đảm bảo chặt chẽ, không trùng lắp với các hoạt động hỗ trợ từ ngân sách nhà nước”.
Thực hiện nhiệm vụ được giao, Bộ Xây dựng đã có Tờ trình số 43/TTr-BXD ngày 09/9/2024 trình Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về đẩy nhanh thực hiện chương trình chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ cận nghèo. Đồng thời, Bộ Xây dựng cũng đang hoàn thiện dự thảo Tờ trình và dự thảo Quyết định Thủ tướng Chính phủ về hỗ trợ hộ nghèo, hộ cận nghèo xóa nhà tạm, nhà dột nát để trình Thủ tướng Chính phủ ban hành. Ngày 01/10/2024, Thường trực Chính phủ đã tổ chức cuộc họp và Thủ tướng Chính phủ đã cho ý kiến về việc thực hiện Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ cận nghèo. Bộ Xây dựng sẽ thực hiện kết luận cuộc họp để tiếp tục thực hiện các phần việc cần thiết tiếp theo.
Như vậy, các chính sách hỗ trợ nhà ở nêu trên sẽ đảm bảo tính thống nhất, tập trung và kịp thời việc thực hiện trong thời gian tới.
Trung tâm Thông tin
Nguồn: Công văn 5682/BXD-QLN.