Tham dự Lễ tổng kết có Giám đốc Học viện Chiến lược, bồi dưỡng cán bộ xây dựng Ngô Anh Tuấn; Phó Cục trưởng Cục Phát triển Đô thị Lê Hoàng Trung; Phó Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ Nguyễn Văn Nghĩa; Điều phối viên Thường trú Liên Hợp Quốc tại Việt Nam Pauline Tamesis; Phó Đại sứ Đại sứ quán Thụy Sĩ Aldo De Luca; Trưởng đại diện Tổng cục Kinh tế Liên bang Thụy Sĩ (SECO) Sibylle Bachmann; Quyền Trưởng Đại diện UN-Habitat tại Việt Nam Kiều Việt Cường; đại diện các Cục, Vụ, đơn vị chuyên môn thuộc Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính; đại diện chính quyền các địa phương, cộng đồng dân cư đã trực tiếp tham gia quá trình triển khai dự án tại cơ sở; đại diện các cơ quan ngoại giao, tổ chức quốc tế, viện nghiên cứu, hiệp hội nghề nghiệp, trường đại học và các chuyên gia, cán bộ tham gia dự án.
.JPG)
Toàn cảnh lễ tổng kết Dự án Tăng cường thể chế và nâng cao năng lực cho phát triển đô thị bền vững tại Việt Nam
Dự án Tăng cường thể chế và nâng cao năng lực cho phát triển đô thị ở Việt Nam (Dự án ISCB) được triển khai bởi Bộ Xây dựng, do Tổng cục Kinh tế Liên bang Thụy Sĩ (SECO) tài trợ thông qua Chương trình định cư con người Liên Hợp Quốc (UN-Habitat). Học viện Cán bộ Quản lý xây dựng và đô thị (nay là Học viện Chiến lược, bồi dưỡng cán bộ xây dựng) được Bộ Xây dựng giao là chủ dự án. Cục Phát triển đô thị (Bộ Xây dựng), Vụ Quản lý quy hoạch (trực thuộc Bộ Kế hoạch Đầu tư) là các đơn vị đồng triển khai dự án.
Dự án nhằm nâng cao năng lực thể chế và kỹ thuật của chính quyền cấp quốc gia và cấp địa phương để thúc đẩy phát triển đô thị bền vững. Theo đó, cung cấp các chương trình nâng cao năng lực và hỗ trợ kỹ thuật phù hợp, thiết thực cho các địa phương; hỗ trợ thay đổi tư duy của các nhà lãnh đạo và cán bộ triển khai về việc lập kế hoạch đầu tư chiến lược và ra quyết định. Dự án còn góp phần tăng cường chính sách và khuôn khổ pháp lý cho quy hoạch và quản lý đô thị tích hợp với sự tham gia của người dân. Đồng thời, thí điểm các dự án có hướng tiếp cận sáng tạo, thúc đẩy quy hoạch chiến lược liên ngành…
Dự án được triển khai trong giai đoạn 2020 - 2025. UN-Habitat là đơn vị chịu trách nhiệm hỗ trợ kỹ thuật và điều phối tổng thể việc triển khai dự án. Sau hơn 5 năm triển khai, dự án ISCB đã ghi dấu những kết quả quan trọng trong việc hỗ trợ xây dựng thể chế, hoàn thiện chính sách và thử nghiệm các mô hình đô thị bền vững tại Việt Nam. Lễ tổng kết nhằm nhìn lại những thành quả nổi bật sau 5 năm triển khai, chia sẻ kinh nghiệm, đồng thời mở ra tầm nhìn mới cho giai đoạn tiếp theo trong công cuộc phát triển đô thị bền vững tại Việt Nam.
Giám đốc Học viện Chiến lược, bồi dưỡng cán bộ xây dựng Ngô Anh Tuấn phát biểu khai mạc, điểm lại những chuyển biến tích cực của Dự án ISCB trong tiến trình thúc đẩy phát triển đô thị bền vững tại Việt Nam
Phát biểu khai mạc Lễ tổng kết dự án, TS. Ngô Anh Tuấn, Giám đốc Học viện Chiến lược, bồi dưỡng cán bộ xây dựng bày tỏ lời cảm ơn chân thành tới các đại biểu, đối tác quốc tế, chuyên gia, cán bộ quản lý, những người đã trực tiếp và gián tiếp đóng góp cho thành công chung của dự án.
Giám đốc Ngô Anh Tuấn cho biết, trong bối cảnh đô thị hóa nhanh, cùng với những cải cách sâu rộng về bộ máy và chính sách phát triển đất nước, yêu cầu đặt ra cho các đô thị Việt Nam không chỉ là tăng trưởng mà phải là tăng trưởng bền vững, có khả năng thích ứng, bao trùm và lấy con người làm trung tâm.
Dự án ISCB được thiết kế và triển khai chính là để đáp ứng yêu cầu cấp thiết đó. Trong hành trình 5 năm, dự án đã xây dựng và đưa vào giảng dạy 6 mô đun đào tạo chuyên sâu về phát triển đô thị bền vững; thông qua hoạt động theo mô hình Trung tâm Đô thị tiên tiến (Viện Quản lý phát triển đô thị); đào tạo 9 khóa học gần 350 cán bộ quản lý và chuyên viên đô thị từ Trung ương đến địa phương đã tham dự; 37 giảng viên hiện cũng đã tham gia giảng dạy và điều phối các khóa học; Hỗ trợ các hoạt động cải cách pháp luật quan trọng trong lĩnh vực quy hoạch đô thị; Đặc biệt, đã thực hiện thành công các mô hình thí điểm tại TP Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam và tỉnh Bến Tre (cũ) - thể hiện rõ tinh thần đổi mới, sự tham gia và phát triển có định hướng.
Với vai trò là đơn vị được Bộ Xây dựng giao cho làm chủ dự án cùng sợ hỗ trợ của UN-Habitat và SECO và sự phối hợp Cục Phát triển đô thị, Vụ Quản lý quy hoạch (Bộ Tài chính), Học viện đã chủ trì phối hợp các bên xây dựng kế hoạch ngân sách tổng thể của dự án, kế hoạch ngân sách chi tiết thực hiện hàng năm; điều hành triển khai dự án; báo cáo Bộ Xây dựng theo định kỳ và đột xuất về thực hiện dự án.
Bằng tinh thần chủ động, trách nhiệm và tâm huyết cao, Học viện đã không chỉ đảm nhiệm tốt vai trò điều phối mà còn trực tiếp tham gia thực hiện gói xây dựng chương trình, tổ chức đào tạo, dẫn dắt các mạng lưới giảng viên nguồn và liên kết chặt chẽ giữa các cơ quan Trung ương, địa phương và đối tác quốc tế.
“Thành công của Dự án ISCB là minh chứng cho giá trị của sự hợp tác đa phương, cách tiếp cận liên ngành và liên cấp trong phát triển đô thị bền vững. Đây cũng là tiền đề để chúng ta tiếp tục mở rộng, nhân rộng các mô hình thành công, tích hợp kết quả dự án vào chính sách quốc gia và hành động địa phương trong hình thái mới đó là chính quyền địa phương hai cấp”, Giám đốc Ngô Anh Tuấn nhấn mạnh và tin tưởng các sáng kiến, công cụ, bài học kinh nghiệm từ dự án sẽ tiếp tục lan tỏa, đóng góp vào công cuộc xây dựng nền quản trị đô thị hiện đại, hiệu quả và nhân văn cho Việt Nam.
Bà Pauline Tamesis - Điều phối viên thường trú của Liên Hợp Quốc tại Việt Nam, phát biểu về tầm nhìn toàn cầu trong phát triển đô thị bền vững và những bài học rút ra từ dự án ISCB
Bà Pauline Tamesis - Điều phối viên Thường trú Liên Hợp Quốc tại Việt Nam cho biết: Quá trình đô thị hóa nhanh chóng tại Việt Nam đã mở ra nhiều cơ hội cho tăng trưởng kinh tế, đổi mới và giảm nghèo. Tuy nhiên, quá trình này cũng đặt ra những thách thức phức tạp và đan xen: suy thoái môi trường, bất bình đẳng không gian, hạ tầng quá tải và những hình thức dễ tổn thương mới - đặc biệt trong bối cảnh biến đổi khí hậu và rủi ro y tế công cộng. Trong bối cảnh đó, Dự án ISCB đã đóng góp ý nghĩa cho phát triển đô thị bền vững và bao trùm tại Việt Nam.
“Dự án giúp củng cố thể chế, thử nghiệm công cụ thực tiễn và thúc đẩy quy hoạch dựa trên tri thức, đặt con người làm trung tâm. Thành quả này không đến từ những tuyên bố lớn, mà từ những nỗ lực bền bỉ, âm thầm - xây dựng năng lực, thử nghiệm phương pháp, kết nối thể chế, và lắng nghe cộng đồng. Chúng tôi tự hào được đồng hành trong quá trình này cùng Bộ Xây dựng và các đối tác phát triển… Liên Hợp Quốc sẽ tiếp tục đồng hành cùng Việt Nam trong việc xây dựng các thành phố bao trùm, chống chịu với biến đổi khí hậu và hướng đến tương lai”, bà Pauline Tamesis nhấn mạnh.
Ông Aldo de Luca - Phó Đại sứ Thụy Sĩ tại Việt Nam, đại diện đơn vị tài trợ, chia sẻ về hành trình của Thụy Sĩ hỗ trợ phát triển đô thị tại Việt Nam giai đoạn 2025 - 2028
Ông Aldo de Luca, Phó Đại sứ Thụy Sĩ tại Việt Nam khẳng định: Việt Nam đang bước vào một giai đoạn cải cách mới. Việc sáp nhập các tỉnh và chuyển sang mô hình chính quyền hai cấp tinh gọn cho thấy một bước đi táo bạo hướng tới phân cấp sâu rộng hơn. Thông qua việc đầu tư vào tăng cường thể chế và xây dựng năng lực ở cấp quốc gia và địa phương, Dự án ISCB đã hỗ trợ kịp thời, thiết thực cho chương trình cải cách đang phát triển của Việt Nam. Dự án đã góp phần xây dựng khung chính sách đô thị, cải thiện các công cụ quy hoạch, nâng cao năng lực cho cán bộ ngành, chính quyền địa phương và các cơ sở đào tạo.
“Trong thời gian tới, Thụy Sĩ sẽ tiếp tục cam kết mạnh mẽ trong việc hỗ trợ tầm nhìn dài hạn của Việt Nam về phát triển đô thị bền vững. Chúng tôi tin rằng, quá trình đô thị hóa hiệu quả - được xây dựng trên nền tảng thể chế vững chắc, quản trị minh bạch và phân quyền mạnh mẽ từ chính quyền địa phương - chính là yếu tố thúc đẩy khả năng phục hồi kinh tế và thịnh vượng quốc gia”- Ông Aldo de Luca, Phó Đại sứ Thụy Sĩ tại Việt Nam phát biểu.
Chuyên gia thảo luận định hướng phát triển đô thị tại Việt Nam trong chiến lược của SECO giai đoạn tiếp theo
Tại Lễ tổng kết, các chuyên gia, diễn giả của UN-Habitat Việt Nam: Ông Phạm Thái Sơn, Giám đốc dự án ISCB; bà Daniela Hurtarte, Chuyên gia Quy hoạch Đô thị đã chia sẻ về mục tiêu, hành trình thực hiện và những kết quả nổi bật của Dự án ISCB sau 5 năm triển khai. Ông Lê Dũng, Trưởng thôn Hòa Trung, xã Tam Thanh; Ông Huỳnh Vĩnh Khánh, Bí thư phường Phú Khương, tỉnh Bến Tre, đại diện người dân địa phương, cán bộ quản lý và chuyên gia quy hoạch chia sẻ về trải nghiệm tham gia vào quá trình tham vấn và quy hoạch cũng như kỳ vọng về phát triển trong tương lai. Ông Frank D’hondt - Cố vấn Kỹ thuật trưởng Dự án ISCB chia sẻ về tầm nhìn chiến lược chiến lược tổng thể của dự án, những khuyến nghị được đúc kết từ toàn bộ quá trình triển khai. Ông Phạm Văn Bộ, Phó Giám đốc Học viện Chiến lược, bồi dưỡng cán bộ xây dựng chia sẻ về tầm quan trọng của việc tiếp tục nâng cao năng lực và tăng cường thể chế trong giai đoạn phát triển đô thị mới, cũng như đề xuất hợp tác đa ngành đa bên hướng tới đô thị bền vững tại Việt Nam.
Trong phiên thảo luận, ông Trần Văn Giải Phóng - đại diện Tổng cục Kinh tế Liên bang Thụy Sĩ (SECO); Phó Cục trưởng Cục Phát triển Đô thị Bộ Xây dựng Lê Hoàng Trung; Phó Giám đốc Học viện Chiến lược, Bồi dưỡng cán bộ xây dựng Phạm Văn Bộ; Giám đốc dự án ISCB Phạm Thái Sơn chia sẻ về định hướng chiến lược cho phát triển đô thị trong tương lai, nhấn mạnh vào sự hợp tác liên ngành và vai trò của cộng đồng trong việc xây dựng đô thị bền vững, thích ứng với bối cảnh mới. Trong bối cảnh đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới, tầm nhìn dài hạn là điều thiết yếu; các chuyên gia, tổ chức cam kết sẽ tiếp tục hỗ trợ, hợp tác, kết nối nguồn lực để đồng hành với các địa phương tiếp tục hành trình xây dựng đô thị bền vững.
Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm
Phát biểu bế mạc Lễ tổng kết dự án, Giám đốc Học viện Chiến lược, bồi dưỡng cán bộ xây dựng Ngô Anh Tuấn khẳng định: Dự án ISCB đã góp phần làm rõ một thực tế rằng phát triển đô thị bền vững không thể chỉ dựa vào đầu tư hạ tầng, mà cần bắt đầu từ thể chế vững, con người mạnh và quy trình minh bạch. Kết quả từ dự án sẽ tiếp tục được Bộ Xây dựng lồng ghép vào các chương trình hành động quốc gia, tài liệu hướng dẫn kỹ thuật và các chính sách hỗ trợ địa phương trong tương lai. Các kết quả, công cụ và kinh nghiệm thực tiễn từ ISCB sẽ tiếp tục lan tỏa qua mạng lưới chuyên gia, các học viện đào tạo, và cơ chế hỗ trợ kỹ thuật. Trong bối cảnh Việt Nam bước vào giai đoạn mới với nhiều thách thức đô thị đa chiều, hành trang mà ISCB để lại sẽ là nền tảng thiết thực để các địa phương không đi một mình trong hành trình phát triển.